Centrum Bankowo-Finansowe (ul. Nowy Świat #6/12) to biurowiec w centrum Warszawy, zbudowany jako siedziba KC PZPR. Jest w nim kompleks sal szkoleniowo-konferencyjnych wraz z zapleczem recepcyjnym. Na większe wydarzenia udostępniany jest dziedziniec z fontanną oraz hol główny z tarasem wychodzącym na park i Muzeum Narodowe [34]. Funkcjonują też inne nazwy tego budynku: Dom Partii, Biały Dom lub Dom pod Baranami [9].

Projekt siedziby KC PZPR

W powszechnej opinii panuje przekonanie, że to sztandarowy przykład socrealizmu w Polsce. Z tym stylem obiekt nie ma nic wspólnego. Reprezentuje mieszankę umiarkowanego modernizmu z lat 30-tych XX wieku z wpływami art déco [9].

Gmach ma kształt prostokąta o wymiarach 92x75 m. Został postawiony na lekkim podwyższeniu względem chodnika. Wewnątrz istnieje prostokątny dziedziniec o wymiarach 59x47 m, który od strony wschodniej i zachodniej jest całkowicie zabudowany, a od strony południowej i północnej jest osłonięty przez ażurowy parter. Główne wejście mieści się od wschodniej strony budynku. Biurowiec miał mieć sześć kondygnacji, jednak postanowiono wybudować siódmą, która jest cofnięta względem pozostałych. W efekcie powstał taras z balustradą, którym można obejść budynek dookoła. Biurowiec jest cofnięty w stosunku do al. Jerozolimskich [19] i nie jest usytuowany prostopadle do ul. Nowy Świat, gdyż na jednym z podwórek zostało po wojnie kilka kasztanowców i postanowiono wkomponować budynek w otoczenie [22].

Elewacje są niemal jednakowe, za wyjątkiem południowej. Ta strona miała być najbardziej reprezentacyjna i najczęściej oglądana. Na placu (utworzonym dzięki rozbiórce kamienic po stronie południowej) miał stanąć oddzielny, ośmioboczny pawilon sali obrad [13]. Budynek zaprojektowano jako otwarty dla ludu. Do tłumu, przechodzącego pod filarami i otwartym dziedzińcem w kierunku amfiteatru, mieli się zwracać stojący na szerokiej galerii pierwszego piętra mówcy. Południowa fasada miała być zaopatrzona w tzw. Balkon Bieruta. W rzeczywistości władza odseparowała się od narodu, a kamienic z powodu braków lokalowych postanowiono nie wyburzać. Z powodów bezpieczeństwa okna w nich zamurowano. Tym samym gabinety pierwszych sekretarzy PZPR (gabinet za Bieruta, a później za Ochaba oraz sąsiedni gabinet za Gomułki) wychodziły na ślepą ścianę. Dopiero Edward Gierek zdecydował się przenieść swoje biuro do wschodniej części [22].

Większość użytych przy budowie cegieł pochodzi z rozbiórki monumentalnego pomnika bitwy pod Tannenbergiem, wzniesionego w latach 20-tych XX wieku pomiędzy Olsztynkiem a Stębarkiem (pomnik został zniszczony przez saperów niemieckich w 1945 roku [9]). Schody zewnętrzne od strony ul. Nowy Świat pochodzą z mauzoleum Hindenburga, zbudowanego w 1934 roku w centralnym miejscu pomnika. Materiału kamieniarskiego do wystroju wnętrz, oprócz zakupionego marmuru z Carrary (Włochy), dostarczyły kamieniołomy kieleckie. Piaskowiec, którym oblicowano ściany zewnętrzne, pochodził z szydłowieckiego kamieniołomu „Pikiel”, uruchomionego na nowo na potrzeby budowy gmachu. Prace sztukatorskie przeprowadził Ludwik Orłow. Do prac wykończeniowych sięgnięto po najlepszych polskich przedwojennych rzemieślników. Ościeżnice wykonano z drewna dębowego, a futryny okienne były szwedzkie [14]. Planowane rzeźby i malowidła ścienne nie zostały zrealizowane. Był to pierwszy w Warszawie budynek z ogrzewaniem podłogowo-sufitowym [19].

Powierzchnia całkowita budynku to 20231 m2, a powierzchnia biurowa 16000 m2. Stworzono kilkaset pokoi biurowych, sale konferencyjne, wystawowe, biblioteki oraz czytelnie. Gmach został podpiwniczony, dzięki czemu wygospodarowano miejsce na garaż podziemny na 155 aut dla działaczy partyjnych oraz kotłownię, a całość podziemni zaprojektowana została w taki sposób, aby mogła pełnić funkcję schronu [4]. Na dziedziniec, gdzie działała fontanna, wjeżdżali tylko sekretarze biura politycznego i sekretarze KC [12]

Główne wejście zlokalizowano w skrzydle wschodnim od strony dziedzińca ozdobionego fontanną o granitowej, falującej obudowie i trzech wodotryskach. Prowadzi do sieni z parą krępych, wielobocznych filarów. Ich kielichowe głowice uzyskały niezwykle oryginalną fakturę, tu bowiem przedłużenia żłobkowania trzonów wyginają się hiperbolicznie i krzyżują, tworząc kryształkowe siatkowanie. Z sieni przechodzi się do holu, który zajmuje całą długość tej części gmachu [44]. Hol rozciąga się na całej długości budynku i w całości wyłożony jest białym marmurem oraz granitem [11]. Cała ściana wschodnia między filarami jest przeszklona. Na tle szyb rysuje się aż dziewięć białych, marmurowych portali wypełnionych drzwiami szklanymi o misternie kutych kratach. Zdobiony sztukateriami strop podzielono na wielkie podświetlane kasetony. Na obu końcach korytarzowego holu znajdują się schody wiodące do podziemi. Z białego marmuru wykonano nie tylko stopnie, ale i pełne balustrady z rzeźbionymi ramami i płycinami [44].

W podziemiu ze schodami sąsiadują bliźniacze przedsionki w tych samych kolorach co hol, ale znacznie niższe. Poprzedzają one z dwóch stron przepastną salę, dawną stołówkę. Zwracają tu uwagę brązowe, krępe, pokryte stiukiem półkolumny i marmurowa posadzka z białymi i brązowymi geometrycznymi deseniami na czarnym tle (marmury Morawica, Bolechowice i Stronie). Przy obu końcach holu, obok schodów do podziemi, znajdują się przejścia na klatki główne. Balustrada jest kuta w motywy owali. Obie klatki prowadzą na piętrze do bliźniaczych foyers. Ściany ożywiono tu sztukatorskimi ramami, a posadzka jest bodaj najbardziej efektowna ze wszystkich, wykonana z płyt żyłkowanego marmuru szaro-czarno-różowego z czarnymi ramami. Z przedsionków drzwiami oznaczonymi literą A przechodzi się do kolejnej bardzo wydłużonej sali posiedzeń o sztukatorskich kasetonach wnękowego stropu, który obwiedziono trójstopniowymi uskokami rampy świetlnej. Tu urzędowali pierwsi sekretarze partii od czasów Edwarda Gierka. Zachowały się nawet niezwykłej długości stoły o misternie rzeźbionych nogach. Dawny wielki gabinet Bieruta w skrzydle południowym podzielono za Gierka na kilka sal konferencyjnych Natomiast Gabinet Gomułki to w miarę kameralne pomieszczenie z niszami w ścianach i wielkimi oknami loggii balkonowej [44].

Dla Bolesława Bieruta było przeznaczone specjalne wejście do budynku, z którego mógł korzystać tylko on oraz późniejszy sekretarz Ochab. Windziarka wwoziła go na pierwsze piętro. Sekretarze chodzili też na skróty korytarzem do kina, w którym podejmowano decyzje, czy dany film mógł być wyemitowany. Prowadziła do niego (jak i do wyjścia ewakuacyjnego) winda, która pracowała na ręczną korbkę [12]. Wystrój wielu wnętrz został zniszczony w trakcie adaptacji na biurowiec [11].

Opowieści o tajemnych tunelach prowadzących do Dworca Centralnego i Pałacu Kultury są jedynie miejskimi legendami [11].

Sale konferencyjne

Sala Kinowa w czasach KC PZPR połączona była sekretną klatką schodową z gabinetami I Sekretarzy. Obecnie to sala konferencyjna, wyposażona w nowoczesny sprzęt. Na wygodnych krzesłach może w niej obradować ok. 120 osób. Sala wyposażona jest w kabinę do tłumaczeń symultanicznych. Przystosowana jest do potrzeb osób niepełnosprawnych (winda, toaleta). Sala konferencyjna A to gabinet I Sekretarza KC PZPR Władysława Gomułki, który znajduje się na pierwszym piętrze, w łączniku od strony ul. Książęcej. Gabinet z przylegającymi pomieszczeniami przebudowano na salę konferencyjną dla 120 osób w czasach Gierka. Sala konferencyjna B mieści się w dawnym gabinecie Bieruta, gdzie przy owalnym stole na wygodnych fotelach może zasiąść 40 osób. Sala spotkań A1 i A2 znajduje się w dawnym gabinecie Namiotkiewicza oraz w pokoju ochrony I Sekretarzy KC i pozwala na zorganizowanie kameralnych spotkań biznesowych dla 12-16 osób. Sala spotkań B1 to niegdyś sekretariat Bolesława Bieruta. Eleganckie, przystrojone marmurem miejsce przeznaczone jest na kameralne spotkania biznesowe dla 15-25 osób. Przestronne marmurowe foyer na zapleczu sal konferencyjnych pozwala na organizację poczęstunku dla uczestników konferencji. Może też służyć jako sala spotkań dla 40 osób [34].

Bar Zamieszanie

W Centrum Bankowo-Finansowym powstał bar koktajlowy znany jako "Dom Partii" [21] lub Zamieszanie. Powstał w 2015 roku i ma 170 m2 [42]. Drzewo stało się źródłem inspiracji do stworzenia podwieszonej instalacji wewnątrz lokalu, lecz zamiast liści nad głowami gości zainstalowano 2.5 tysiąca zielonych butelek po whisky [21]. Całość za pomocą sznurowanych lin podwieszona jest do stalowego rusztu. Przy witrynach forma korony drzewa przybiera kształt arkad schodzących promieniście do środka okrągłego baru, niczym sklepienie palmowe. Okrągły bar od wewnątrz wykonany jest z drewna a od zewnątrz z polerowanej na lustro blachy. Na poziomie korony drzewa znajduje się wykonana ze stali antresola, a w piwnicy jest sala eventowa i WC. Sufit został wyeksponowany podświetleniem. Wszystkie piętra koktajl baru, połączone są spiralną klatkową schodową, która podobnie jak antresola była elementem istniejącym w lokalu [42]. Obok znajduje się inny bar tych samych właścicieli, o nazwie Cuda Na Kiju, który powstał w 2013 roku na miejscu Moments Tasty Life [43].

Nowy Świat 2.0

Przez lata naziemny parking znajdował się [22] na długiej, wąskiej działce na tyłach Domu Partii. W latach 10-tych XXI wieku zaplanowano tu budynek przeszklonego biurowca. Zaprojektował go Andrzej Chołdzyński [10]. Obiekt nazywany jest Nowy Świat Bis lub Nowy Świat 2.0. Budowa trwała w latach 2013-2015. Powierzchnia całkowita ma 9270 m2, z czego 4000 m2 zajmuje powierzchnia biurowa, a 2000 m2 lokale handlowe i usługowe. Generalnym wykonawcą była firma budowlana Karmar. Budynek ma sześć kondygnacji, w tym dwie podziemne. Powstał na działce szerokiej na 20 metrów i długiej na 80 metrów [35]. Wąski, całkowicie przeszklony budynek o zaokrąglonych narożnikach wspiera się na masywnych, betonowych słupach. Gmach ma pięć pięter, a najwyższe jest nieco cofnięte, by nie zaburzać linii zabudowy. Opalizujące szkło nadaje całej bryle lekkości i subtelności. Wrażenie potęguje wklęsła od strony Domu Partii elewacja [22].

Aby kamienice nie popękały, wykop podczas budowy osłonięto ścianką szczelinową, a mury sąsiednich domów zostały spięte w gorset z metalowych szyn. Podziemne piętra budowane były metodą stropową, jak stacje metra (schodząc z pracami coraz głębiej) [10]. Równolegle z budową biurowca prowadzono budowę trzypiętrowego podziemnego parkingu z wjazdem od strony al. Jerozolimskich, który mieści 119 aut. Na stropie garażu zaprojektowano zieleń [10].

Kino KC

W latach 70-tych w kinie w budynku KC PZPR działała powielarnia i drukarnia. W latach 2011–2012 sala została odnowiona i zamieniona na konferencyjną. Jednocześnie 22 lipca 2011 roku powstało kino KC [12]. Repertuar kina oscyluje wokół filmów festiwalowych. Na ekranie spotkać często można premierowe pokazy młodych reżyserów. Kino nie wyświetla bloków reklamowych. Niewielka sala mieści 120 osób [18].

Pomnik Charlesa de Gaulle-a

Przed budynkiem Centrum Bankowo-Finansowego stoi pomnik francuskiego generała i prezydenta Charlesa de Gaulle-a. Pomnik jest repliką pomnika wzniesionego w 2000 roku na Champs Elysees w Paryżu. Generał uwieczniony jest podczas marszu przez francuskiego rzeźbiarza Jeana Cardota [37].

Odlew rzeźby z brązu został wykonany przez Piotra Żebrowskiego w Bielsku-Białej z formy, którą pożyczył autor oryginalnego pomnika. Plan usytuowania został opracowany przez Andrzeja Kicińskiego, a wykonał warsztat kamieniarski Pawła Pietrusińskiego w Bieniewie. Firma Bouygues Polska razem z Warbudem przeprowadziła koniec 2004 roku wylewanie fundamentów pod cokół. Bouygues zajął się też budową schodów, które okalają pomnik. Beton dostarczył francuski Lafarge, a oświetlenie Eneria. Około 30 firm z kapitałem francuskim wsparło finansowo budowę [38]. Inwestorem była Polska Sekcja Stowarzyszenia Wzajemnej Pomocy Członków Legii Honorowej. Pomnik został odsłonięty 14 maja 2005 roku [39].

Ważący 700 kg posąg ma 3.7 m wysokości. Warszawski monument nie jest jednak identyczny z paryskim. Tamten pokryto czarną patyną, nasz ma barwę żywego brązu. Mierząca 3.8 m bryła cokołu składa się z trzech potężnych bloków czarnego granitu. Każdy waży 11 ton. Ręcznie obrabiali je kamieniarze z zakładu Krzysztofa Furmanka w Daleszycach koło Kielc [40].

Wyjście ewakuacyjne

Przy pomniku de Gaulle-a znajduje się jedno z czterech wyjść ewakuacyjnych z Tunelu Średnicowego. Jest to obecnie szklana, zamknięta wiata. Przed 2015 rokiem były to jedynie klapy przy ulicy [45]. Według legend miejskich mógł to być właz ewakuacyjny do Domu Partii albo wyjście z tunelu trybuny Placu Defilad [46].

Między ulicami Smolną, Smolną Dolną, Książęcą (z pominięciem terenów szpitala św. Łazarza) na początku XVIII wieku założona została jurydyka Kałęczyn [31]. Założycielem jurydyki był Józef Szwartzemburg z Witowie Czerny, Kasztelanie Sądecki. W 1786 roku August Sułkowski Ordynat Rydzyński wcielił grunta Kałęczyn do jurydyki Bożydar [33]. Pod numerem hip. 1284 (ul. Nowy Świat 8/10) mieścił się ratusz jurydyki [31]. Do jurydyki należały 22 posesje [33]. Następnie zbudowano tam dom pani Kiesecetter [32]. Na północy, od strony obecnych al. Jerozolimskich, w 1790 roku znajdowały się prywatne ogrody [7].

Oddział Straży Ogniowej

W 1842 roku powstał przy Nowym Świecie #6 Dom Sierot i Ochrony dla Chłopców według projektu Józefa Grzegorza Lessla dla Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności. Było tu miejsce dla 90 chłopców. Pierwszym dyrektorem został Stanisław Jachowicz. W 1871 roku zakład przeniesiono na ul. Freta, a do opuszczonego budynku wprowadził się III Oddział Straży Ogniowej. W 1873 roku z tyłu wzniesiono wieżyczkę, tzw. czatownię. W 1936 roku Oddział przeniósł się na ul. Polną 1. W 1948 roku całkowicie zachowaną kamienicę rozebrano pod budowę Domu Partii [5]. Strażacką czatownię wyburzono już po oddaniu gmachu do użytku [24].

kamienica Jasińskiego

W 1827 roku wybudowano kamienicę dla Jana Alfonsa Jasińskiego (pod adresem Nowy Świat #14 [24]), budowniczego wytyczonego w tym okresie odcinka ówczesnej Drogi Jerozolimskiej [23]. Narożna, dwupiętrowa kamienica, zaprojektowana została przez Antonio Corazziego [24]. Była to jedna z największych kamienic w Warszawie. Miała 200 pokoi i stajnie na sto koni [25]. Posesja sięgała dolnego odcinka Smolnej, przy której wzniesiono piętrowy budynek. Kamienica w 1831 roku została odkupiona przez rząd Królestwa Polskiego od spadkobierców Jasińskiego i w 1840 roku stała się siedzibą Najwyższej Izby Obrachunkowej [23], która istniała tu do 1918 roku. W latach 1915-1918 kamienica mieściła niemiecką Kolej Przewozów Wojskowych, Dyrekcję Generalną oddział Warszawa (Militäreisenbahn – Generaldirektion Warschau), a w okresie 1918–1931 była siedzibą Ministerstwa Komunikacji [8]. Na budynku Izby Obrachunkowej znajdowała się neonowa reklama Ligi Morskiej Krajowej [27] zamontowana w 1939 roku [25]. Wybuch wojny pokrzyżował plany rozbiórki i postawienia w jej miejscu nowej siedziby. Podczas niemieckiego bombardowania 26 i 27 września 1939 roku w naroże kamienicy trafiły niemieckie bomby [24].

W tym miejscu zaplanowano zamach na Hitlera w dniu niemieckiej defilady zwycięstwa w Warszawie. Gdy po kapitulacji miasta skierowano oddział polskich saperów do usunięcia barykady u zbiegu Nowego Światu i al. Jerozolimskich, zdołali ukryć pod jezdnią 500 kg trotylu i pocisków. Miały eksplodować w chwili, gdy Nowym Światem będzie przejeżdżał Hitler. Rozkaz przeprowadzenia akcji wydał major Franciszek Niepokólczycki „Teodor”. Zamach został odwołany, chociaż 5 października Hitler faktycznie przejechał nad założonym ładunkiem [25].

Mury przyulicznych skrzydeł rozebrano w czasie okupacji, a tylne skrzydło po 1945 roku [23].

Na obszarze zajmowanym obecnie przez Dom Partii przed II wojną światową mieściły się posesje Nowy Świat 6, 8/10, #12 i 14.

Pijalnia mleka

W latach 1933-1934 powstały parterowe pawilony mieszczące sklep i pijalnię Administracji Gospodarstwa Rolnego i Leśnego "Agril" (ul. Nowy Świat #8/10), na miejscu XVIII-wiecznych kamienic, rozebranych przed 1932 rokiem w związku z budową okolicznych gmachów. Powstałe w XIX wieku oficyny mieszkalne na tyłach kamienic nr 8 i nr 10 przetrwały do czasów II wojny światowej. Obiekt został zniszczony w czasie II wojny światowej [26]. Prawą krawędź elewacji zdobił neon AGRIL, uzupełniony na fasadzie kilkoma neonami reklamującymi produkty spożywcze [30].

Zarząd miasta rozebrał ocalałe fragmenty kamienicy przy ul. Nowy Świat 14. Przez całą okupację był tu pusty plac [25].

W sierpniu 1944 roku w pawilonie Agrilu było miejsce zbiórki drużyny porucznika Mańkowskiego, która miała za zadanie odbić Szkołę Pożarniczą, którą Niemcy zajęli oraz zająć oficynę wypalonego budynku Nowy Świat 8/10. Atak na szkołę został poprowadzony od dachu i od parteru. Postrzelony strzelec „Jur” został pochowany w ogródku za Agrilem [29].

W dniu 26 sierpnia 1946 roku powołano Komitet Budowy Gmachu KC PPR pod przewodnictwem Franciszka Mazura. Nowa siedziba miała powstać u zbiegu al. Jerozolimskich i Nowego Światu [15]. Kamienice lub pozostałości po nich przy Nowym Świecie 12, 10, 8 i 6, zostały rozebrane pod budowę [24]. Rozpisano w 1947 roku konkurs architektoniczny, do którego zaproszono 10 elitarnych zespołów [8]. Przewodniczącym sądu konkursowego został Zygmunt Skibniewski, a jego zastępcą Jan Zachwatowicz [15]. Projekt powierzono do realizacji wybitnemu zespołowi architektów: Władysławowi Kłyszewskiemu, Jerzemu Mokrzyńskiemu i Eugeniuszowi Wierzbickiemu, zwanymi po wojnie „Tygrysami” [2]. Po uzyskaniu dyplomów Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej w 1936 roku założyli w Warszawie pracownię specjalizującą się w budynkach użyteczności publicznej [6]. Nazwa symbolizowała drapieżność i bezkompromisowość trójki twórców, których projekty wygrywały większość powojennych konkursów [2].

Projekt wybrano jeszcze przed zadekretowaniem doktryny socrealizmu. Mógł być zatem utrzymany w stylistyce modernizmu, działającego skalą, rytmem powtarzalnych elementów i szlachetnością materiałów. Dopiero później podjęto próby dopasowania projektu do wymogów socrealizmu [13]. Największym zmianom uległa południowa fasada, w której loggię pierwszego piętra rozczłonkowano sześcioma kariatydami. Później zostały zastąpione filarami. Ryzality po obu stronach filarowego prześwitu miały uzyskać gigantyczne wielofigurowe płaskorzeźby wypełniające cały parter, z czego ostatecznie zrezygnowano [44]. Kierownikiem budowy oraz głównym konstruktorem obiektu został Marian Rzędowski [14], chociaż często autorstwo przypisywane jest niesłusznie prof. Stanisławowi Hemplowi, który rozpoczął prace [19].

Uroczyste rozpoczęcie budowy nastąpiło 22 lipca 1948 roku, kiedy oszalowano pierwszą żelazną konstrukcję fundamentu. 19 grudnia 1948 roku odbyła się uroczystość położenia kamienia węgielnego [14]. Prace wykonywane były przez Polaków, jedynie schody otaczające budynek zostały zrobione przez Niemców [19].

Partia miała stanowić wspólny dom dla klasy robotniczej, a gmach miał być tego materialnym wyrazem. W skład Komitetu Budowy Wspólnego Domu w 1948 roku weszli: Władysław Gomułka, Marian Spychalski i Zenon Kliszko z PPR oraz Józef Cyrankiewicz, Michał Kaczorowski i Stefan Arski z PPS. Koszt przedsięwzięcia oszacowano na 1 mld złotych. W celu sfinansowania inwestycji wyemitowano cegiełki. Chociaż zbiórka miała charakter dobrowolny, opracowano skalę „opodatkowania” członków partii. Zarabiający miesięcznie do 6000 zł zadeklarować powinni 100-150 zł, ale już zarabiający ponad 25 000 zł mieli obowiązek przekazać na ten cel co najmniej 50% pensji. Po zjednoczeniu obu partii w 1949 roku Komitet Budowy Wspólnego Domu przemianowano na Komitet Budowy Centralnego Domu PZPR. Na stanowisko generalnego pełnomocnika zbiórki powołano Henryka Szafrańskiego. W sumie zebrano ponad 57.6 mln złotych. Budowa gmachu wraz z wyposażeniem pochłonęła 52 mln złotych [15].

Gmach powstał w latach 1948-1952 [24]. Nigdy nie doczekał się oficjalnego otwarcia. Poszczególne części budynku były oddawane wraz z ich ukończeniem [19]. W 1951 roku kondygnacje posiadały już piaskowcową elewację. Od tego momentu do budynku zaczęły przenosić się poszczególne wydziały KC. Ochrona budynku była trudna, gdyż tworzył czworobok, nie posiadający żadnego parkanu, co pozwalało na swobodny dostęp przechodniów do każdego z jego skrzydeł. Ostatecznie trzy przejścia pod filarami od strony Alei Jerozolimskich zostały zamknięte dekoracyjnym łańcuchem. Analogicznie postąpiono ze skrzydłem od ul. Książęcej, gdzie ze względu na schody flankujące cokół, przewidziano jedynie ruch pieszy. Zorganizowano jedenaście zewnętrznych posterunków, a w czterech czynnych wejściach umieszczono punkty sprawdzające przepustki [14].

W latach 50-tych XX wieku znajdował się tu tzw. sklep z żółtymi firankami. Partyjni działacze zaopatrywali się w nim w towary na co dzień niedostępne w innych miejscach [16].

Urzędowali tu przywódcy tacy jak Władysław Gomułka, Edward Gierek czy Wojciech Jaruzelski [10].

Gmach został nagrodzony honorową nagrodą SARP w 1968 roku [41].

W latach 70-tych rozpisano konkurs na rozbudowę gmachu KC PZPR, jednak opracowane projekty nie zostały nigdy zrealizowane [14].

W 1990 roku Tadeusz Mazowiecki powołał Centrum Bankowo-Finansowe Nowy Świat jako jednoosobową Spółkę Skarbu Państwa. Zadaniem spółki było sfinansowanie budowy gmachu Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego z przychodów uzyskiwanych z wynajmu powierzchni. Wśród pierwszych najemców Centrum Bankowo-Finansowego była Giełda Papierów Wartościowych [1]. Funkcjonowała tu w latach 1991-2000. Spółka przekazywała środki na rzecz Fundacji Uniwersytetu Warszawskiego w latach 1991-2008 [1][8].

Pierwsze próby uczynienia z Domu Partii zabytku miały miejsce w 1997 roku i zakończyły się protestem oraz odwołaniem konserwatora zabytków [17]. Obiektu wpisano ostatecznie do rejestru zabytków w 2009 roku pod numerem A-896 [2].

Od 2010 roku na parterze funkcjonuje pierwszy w Polsce salon Ferrari [36].

W 2012 roku zakończył się I etap modernizacji budynku w celu unowocześnienia funkcji biurowej i podniesienia standardu budynku do klasy A. Powstał nowoczesny system klimatyzacji i wentylacji, oświetlenie systemowe oraz cyfrowy system zarządzania obiektem [4]. Obecnym właścicielem jest Centrum Bankowo-Finansowe Nowy Świat, której udziałowcami są Mars Fundusz Inwestycyjny Zamknięty oraz Fundacja Uniwersytetu Warszawskiego. Głównymi najemcami są Agencja Rozwoju Przemysłu oraz Bank Gospodarstwa Krajowego [8].

Dziedziniec przekształcił się w dostępny dla wszystkich miejski plac z restauracjami. Pod arkadami pojawiły się szklane kubiki z restauracjami i pubami [10]. Cztery takie lokale zostały zaprojektowane przez pracownię architektoniczną AMC – Andrzej M. Chołdzyński. Każdy stanowi przeszklony, wolnostojący prostopadłościan. Łączna powierzchnia każdego z lokali wynosi 181.26 m2 [3]. Na dziedzińcu ułożona została nowa posadzka i ustawione donice z zielenią. W 2014 roku przeprowadzono modernizację siedziby Agencji Rozwoju Przemysłu (zajmuje część dwóch pięter, ok. 1/6 całości budynku) za 15 mln zł [10]. W 2015 roku powstał też w sąsiedztwie biurowiec nazywany Nowy Świat 2.0 [35].