Jest to jeden z najdzikszych zakątków Targówka [5]. Teren zajmuje od północnego zachodu na południowy wschód Las na Utracie, ciągnący się półkolem. W jego północnej części są pozostałości dawnego Fortu XII Antoninów. Fragment bardziej na południe, aż do przedłużenia ul. Skorpiona, został zrewitalizowany i jest dostępny dla spacerowiczów. Tereny dalej na południe i wschód są niedostępne, a część z nich to bagno. Przez środek lasu we wschodniej części przebiega granica między dzielnicami Targówek i Rembertów. Wzdłuż ul. Bardowskiego prowadzi Kanał Bródnowski, przez który prowadzą trzy kładki.

Las należy do Nadleśnictwa Jabłonna (a nie do Lasów Miejskich), które ma pod opieką całe kompleksy leśne pod Warszawą przez co ten skrawek zieleni nie za bardzo ich interesuje [7]. Jest to wschodnia krawędź tzw. średniego tarasu akumulacyjnego Wisły, gdzie płaszczyzna tarasu przylega do bagnistego obniżenia [2]. Na tych mokradłach bierze początek Kanał Bródnowski [7], który dawniej był rzeką [5]. Kanał Bródnowski zbudowany został w I połowie XIX wieku z wykorzystaniem koryta rzeki Brodni. Stanowi główne urządzenie wodne do odbioru wód opadowych ze zlewni o powierzchni 49 km2. Ma długość 10.94 km, szerokość górnej krawędzi wynosi 13.5-17.8 metra, szerokość dna 3.5-6.0 metra, nachylenie skarp 1:2.0-1:3.35, głębokość średnia 2.35 m, głębokość minimalna 1.2 m, spadek zwierciadła wody około 0.30 promila [10].

Rosną tu stare topole, są powalone drzewa, kępy bzu i czeremchy [5].

Bobry upodobały sobie to miejsce podobno dziesiątki lat temu. Budowały żeremie na tyłach obecnej spalarni, umacniały starą groblę na osi ul. Skorpiona (drodze wiodącej do fortu), przez co na ogromnym obszarze olsu tworzył się co roku prawdziwy zalew, chroniąc dostęp do żeremia [5]. W dniach 29-31 października 2013 roku odłowiono samicę (18 kg) i samca (17 kg) i przekazano do ogrodu zoologicznego w Bydgoszczy [22]. Ze zwierząt są również m.in. żaby i kumaki, lisy, bobry, czaple siwe, czarne dzięcioły, sarny, puszczyki czy zające [6].

Z kolei północno-wschodni fragment to łąki i nieużytki. Ich południową granicę stanowi ul. Skorpiona, która dawniej prowadziła do ogródków działkowych, a jeszcze wcześniej do folwarku. Przy północnej granicy tej części również znajdują się ogródki działkowe, charakterystyczny jest okrągły zadrzewiony teren, prawie ze wszystkich stron nimi otoczony. Wzdłuż wschodniej granicy poprowadzone są (aż do granicy miasta) linie wysokiego napięcia oraz ciepłociąg, który przy ogródkach ponownie wraca na teren Warszawy.

Na południu teren ogranicza rdzewiejąca bocznica kolejowa ze starymi ręcznymi zwrotnicami i rozjazdami [5]. Jeszcze na początku XXI wieku były tu tory m.in. z lat od 1849 do 1950 roku, wyprodukowane przez takie firmy jak KRUPP, PKP, GHH, MHU, BVG BOCHUM i FH [24].

Na terenie tym nie ma zabudowy. W głębi lasu od południa (ul. Matecznik 129,131,132) znajduje się jedynie posesja, do której prowadzi ul. Matecznik. Działa tam zakład produkcji szamb betonowych Szambiarz.pl.

Mimo, że teren ten to ziemie dawnego folwarku Antoninów (jego nazwa przetrwała w nazwie pobliskiego posterunku kolejowego) [25], projektanci Miejskiego System Informacji nazwali ten obszar błędnie Utratą [4], która faktycznie znajdowała się dużo dalej na zachód, w okolicach ul. Księżnej Anny [25].

Folwark Antoninów

Folwark Antoninów (zwany też Kolonią Mecenasa) znajdował we wschodniej części przy ul. Skorpiona [27]. W 1910 roku, kiedy był własnością p. Edmunda Tonna, napadło na niego dziesięciu uzbrojonych w rewolwery bandytów, lecz w domu było jedynie 9 rubli [28].

Rozciągały się tu pola i łąki, kopano torf [5]. Obszar dawnego folwarku Antoninów obecnie jest w znacznej części zalesiony [4]. Las to też miejsce przedwojennego przydomowego parku [6].

W latach 90-tych XX wieku teren służył jako miejsce wypoczynku okolicznym mieszkańcom. Do końca XX wieku widoczne były ślady dawnych zabudowań, staw przed domem, zarysy parku [6]. Obecnie lokalizację folwarku wskazuje jedynie kępa bzów za zakrętem [6].

Fort Antoninów

Fort XII Antoninów (Utrata) powstał w ramach zewnętrznego pierścienia fortów Twierdzy Warszawa. Nazwa pochodzi od ulokowania fortu pomiędzy folwarkami Antoninów i Utrata [1]. Fort został zbudowany na gruntach majątku Utrata, chociaż w odręcznym planie inwentaryzacyjnym z 1919 roku nosi on nazwę Antoninów [2]. Jego celem była obrona linii kolejowych pomiędzy którymi się znajdował [1]: petersburskiej i moskiewskiej, a także zamknięcie przedpola [3].

Powstał jako dzieło dwuwałowe według projektu standardowego fortu Bujnickiego z 1879 roku. Posiadał symetryczny narys o dwóch załamanych czołach i dwóch barkach. Miał centralnie położone koszary szyjowe połączone poternami z wałami. Pomiędzy wysokim wałem artylerii i małym wałem piechoty wykonane były trzy przejścia. Na wale artyleryjskim umieszczono stanowiska bojowe oddzielone od siebie licznymi trawersami. Otoczony był mokrą fosą bronioną bezpośrednio z wałów. Nie posiadał kaponier ze względu na umieszczenie na terenie podmokłym. Fosa była połączona z przepływającym obok ciekiem, dzisiejszym Kanałem Bródnowskim. Wejście do fortu odbywało się przez most umieszczony po lewej stronie koszar [1]. Powierzchnia fortu wynosiła 26.85 ha, a rzędna najwyższego punktu 92.8 m. Fort posiadał liczne naturalne przeszkody na przedpolu, a podmokły teren uniemożliwiał okopywanie się ludzi i sprzętu [2].

Fort został wybudowany pomiędzy 1885 i 1890 rokiem [1].

Podlegał rozkazowi o likwidacji twierdzy z 31 stycznia 1909 roku i został zniszczony [1] jako pierwszy [3]. Jeszcze w 1945 roku istniała oryginalna droga dojazdowa do fortu (w przedłużeniu ul. Nieświeskiej) [15]. Pod koniec lat 70-tych XX wieku zasypano pozostałości fortyfikacji, m.in. bramy, otwory [6].

9 kwietnia 1936 roku [2] wydano zgodę na sprzedaż terenu pofortecznego (27 ha [2]) należącego wtedy do Skarbu Państwa [1], przeznaczając uzyskane dochody na Fundusz Obrony Narodowej [2]. Przez las przebiegały liczne bocznice kolejowe do zakładów przemysłowych Targówka Fabrycznego [19].

We wrześniu 1939 roku linia polskiej obrony przechodziła przez teren fortu na Utracie. Niemcy przeprowadzili z sukcesem atak w nocy z 24 na 25 września [2]. Śladami z tego okresu są pozostałości okopów o głębokości około trzech metrów, połączone rowami [31].

Podczas II wojny światowej w okolicy znajdowały się składy amunicji [17].

Latem 1944 roku w oparciu o fort Niemcy zbudowali linię obrony Pragi [2]. Walki toczyła tu 1 Warszawska Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Wchodziła ona w skład 125 korpusu 47 armii 1 Frontu Białoruskiego. 13 września 1944 roku zdobyła ona folwark Antoninów. Podczas ataku czołgi radzieckie ugrzęzły, dwa z nich hitlerowcy trafili. W pogoni za wrogiem w kierunku Elsnerowa zginął dowódca 2 kompanii ppor. Rybakowski. Folwark został zniszczony podczas walk [14]. Po zdobyciu tej pozycji natarcie zostało zatrzymane. Podczas przeciwuderzenia sił niemieckich pododdziały pułku osiągnęły zabudowania Targówka i Utraty [30].

Po II wojnie światowej istniała droga forteczna prowadząca do umocnienia [1]. 28 maja 1957 roku powstała ul. Skorpiona [1]. Zapewne w latach 50-tych i 60-tych XX wieku miało miejsce zadrzewienie tego terenu. Poprowadzono też bocznice kolejowe do jednostki wojskowej i magazynów.

Tereny te tworzyły tzw. bramę przeprawową środkowej Wisły, charakteryzującą się wysokim poziomem wód gruntowych oraz wieloma miejscami bagiennymi i podmokłymi, wykorzystywanymi rolniczo. Powstała gęsta sieć rowów melioracyjnych [10].

W latach 1973-1974 powstała ul. Bardowskiego, a nazwę uzyskała 30 czerwca 1975 roku. Przez długi czas jej fragment był uznawany za dalszy ciąg ul. Swojskiej [8]. Między 1982 i 1987 rokiem wzdłuż ul. Skorpiona powstały ogródki działkowe. Zostały one opuszczone przed 2001 rokiem.

Przez wiele dekad o Lesie na Utracie wiedzieli tylko najwięksi znawcy stołecznej przyrody i złodzieje samochodów, którzy w zaroślach rozkładali łupy na części [19]. Zmiana charakteru tego miejsca nastąpiła dopiero w XXI wieku.

Gdy w 2009 roku administratorem kanałów i urządzeń wodnych został Prezydent m. st. Warszawy, zobowiązał Burmistrza Dzielnicy Targówek do objęcia administracji tego odcinka Kanału Bródnowskiego [10]. W 2009 roku powstał projekt rewitalizacji kanału. Zakładał on prace na całej długości, w tym wzdłuż Lasu na Utracie. Na rewitalizację przeznaczono łącznie 33 mln zł i podzielono kanał na 10 odcinków (IX i X znajdował się na tym terenie). Rewitalizacja zakładała m.in. uporządkowanie stanów prawnych, oceny stanu techniczno-hydrologicznego, przeprowadzenie koniecznych prac regulacyjnych i konserwacyjnych, budowę ścieżek i mostków, a w sąsiedztwie ul. Skorpiona powstał Zalew Bardowskiego. Prace wykonywano w latach 2011-2014 [19].

Nad kanałkiem Bródnowskim w okolicach ul. Bardowskiego przechodziły dwie wąskie żelbetowe kładki, którymi prowadziły tory do bocznicy w bazie paliwowej. Chociaż ostatnie pociągi jechały tu przez transformacją ustrojową, do 2015 roku nadal formalnie były to mosty kolejowe. Betonowe konstrukcje popękały i przeciekały, tory zarosły rośliny. W ramach prac regulacyjnych zostały zburzone, a w ich miejsce przewidziano lekkie mostki pieszo-rowerowe [26].

W 2016 roku Aleksander Buczyński zaproponował w ramach budżetu partycypacyjnego zagospodarowanie zlikwidowanych bocznic kolejowych w postaci tras spacerowo-rowerowych o łącznej długości 3.2 km [23]. Projekt został negatywnie zaopiniowany, jednak urzędnicy wrócili do pomysłu po uzyskaniu środków z funduszy europejskich [19].

W 2017 roku zaplanowano budowę pieszo-rowerowych ścieżek ekologicznych [17] wzdłuż dawnych bocznic, a pomiędzy nimi budowę węższych, drewnianych pomostów przerzuconych przez tereny podmokłe i dostępnych już tylko dla pieszych spacerowiczów [19]. W środku lasu powstała polana piknikowa [17]. Założeniem było nadanie funkcji ekologiczno-edukacyjnej [16]. Rewitalizacja objęła około 10 ha [18]. Za projekt odpowiada pracownia architektury krajobrazu Palmett Markowe Ogrody [19]. Budowę drewnianych pomostów o powierzchni blisko 2000 m2, ścieżek rekreacyjnych wyłożonych nawierzchnią mineralną oraz sześciu leśnych wiat wykonała firma Zielbud [32]. Koszt rewitalizacji lasku to 2.8 mln zł [16], z czego 1.6 mln zł dofinansowała Unia Europejska [18].

Przy wejściu zaprojektowano cztery placyki wypoczynkowe z drewnianymi ławkami, koszami na śmieci, stojakami rowerowymi i deszczochronami. Przy ścieżkach (żwirowych [18]) prowadzących przez las, oraz pomostach, które wykonano z dębu impregnowanego, usytuowanych na palach stanęły tablice informacyjne i edukacyjne. Ścieżki o szerokości trzech metrów przeznaczono dla spacerowiczów, biegaczy i rowerzystów. Nie zabrakło drewnianych wiat (z zielonymi dachami, 6 sztuk [20]), ławek oraz urządzeń do ćwiczeń tworzących ścieżki zdrowia. Na polanach odwiedzający mogą usiąść na kocach lub na drewnianych ławkach z bala, mają też deszczochrony. W okolicy ul. Swojskiej powstał trzeci mostek nad kanałem [16].

Prace wykonano w 2019 roku. Inwestycję poprzedziły działania saperskie, oczyszczające teren z niewybuchów [16].

Mimo zagospodarowania części terenu wzdłuż ul. Gwarków zalegają zwały śmieci i odpadów, a przy ul. Skorpiona resztki karoserii, eternitu. Pozostałości altanek po dawnych ogródkach działkowych zasiedlają menele [5]. Widać, że opróżniano tu na dziko całe kontenery. W niektórych miejscach ścieżkę tarasują zwalone drzewa, a pokrzywy są wyższe od dorosłego człowieka [7].