Kompleks między Wisłostradą oraz Wisłą tworzą kolejno od północy: Centrum Olimpijskie (ul. Wybrzeże Gdyńskie #4), cztery budynki biurowe Athina Park (ul. Wybrzeże Gdyńskie #6A, #6B, #6C, #6D) oraz Klub Sportowy Spójnia (ul. Wybrzeże Gdyńskie #2, #2A) [47].

Infrastruktura KS Spójnia

Na terenie Klubu Spójnia najdalej na północ znajduje się Stowarzyszenie Centrum Integracji Młodzieży Stajnia Agmaja z padokiem oraz Bar pod Kopytem [47]. Agmaja posiada boksy hotelowe dla koni członków klubu. Mieszka tu kilkanaście koni i kucy, prowadzona jest hipoterapia (bezpłatna dla mieszkańców Żoliborza), organizowane są imprezy dla przedszkolaków (mini ZOO), imprezy z pokazami dla firm oraz zawody sportowe (skoki w klasie LL, ujeżdżenie, rzadziej rajdy) [26]. W Barze Pod Kopytem działa grill bar z potrawami na gorąco [34].

Obok znajduje się pięć kortów tenisowych, ścianka tenisowa i trawiaste boisko piłkarskie. W kolejnym pasie zabudowy jest kolejne pięć kortów. Łącznie tworzą tzw. Korty Górne [47]. Osiem kortów jest zadaszonych (zadaszenie powstało w latach 2008-2010). Organizowane są tu rozgrywki Grand Prix Warszawy Kobiet, turnieje singlowe, deblowe, a zespół męski bierze udział w rozgrywkach Ligi Klubowej Grand Prix Warszawy. Wzdłuż kortów prowadzi Nadwiślański Szlak Rowerowy [24]. Jest też budynek Wyższej Szkoły Zarządzania Personelem i dwa baraki magazynowe, a obok nich warsztat samochodowy, z wjazdem od Wisłostrady [47].

Następnie jest pole golfowe Olimpic Golf Club [47], który dysponuje strzelnicą golfową driving range. W obiekcie jest sześć target greenów i pięć znaków dystansowych co daje jedenaście celów. Strzelnica zbudowana została w miejscu stadionu piłkarskiego, a maty oraz stanowiska do uderzeń z trawy znajdują się na półce powyżej dawnej murawy. Strzelnica posiada 20 stanowisk (połowa zadaszonych), putting green i bunkier (możliwość uderzania z trawy). Obiekt jest oświetlony. Przy klubie działa sklep golfowy [25]. Na terenie działa też Klub Tenisowy Ginter.

Obok jest też niedokończony budynek klubowy na planie litery L, który od strony ulicy sąsiaduje z restauracją Piękny Brzeg (dawniej była tu zapewne knajpa Stary Młyn [30]) i wypożyczalnią samochodów dostawczych. W południowej części kompleksu znajdują się tzw. Korty Dolne i niebieski budynek pawilonu sekcji tenisa stołowego ze sklepem [47].

Równolegle do kortów znajduje się wąski pawilon z przeszkleniem od strony wewnętrznej uliczki, w którym mieści się m.in. Akademia Podwodna [47] - Wyższa Szkoła Nurkowania, która od 1999 roku szkoli płetwonurków w systemach: SSI, TDI, CMAS, PADI, SDI. Od 22 lipca 2000 roku działa w niej sklep [28] Go Market [34]. Wreszcie na południu mieści się sklep Centrum Wędkarstwa i Jachtingu oraz garaże, w których przechowuje się jachty [47].

Od strony Wisły, funkcjonuje miejska plaża Żoliborz [47]. Plaża została oddana do użytku w 2013 roku [42]. Jest ukryta pośród drzew i stosunkowo mało zatłoczona. Jest tu sporo zacienionych miejsc, plac zabaw, miejsca do grillowania i rozpalenia ogniska, leżaki, wiklinowe siedziska, przystań kajakowa [31], zaplecze sanitarne. Jest też stacja rowerów miejskich Veturillo. Dzięki wykorzystaniu roślin palmowatych plaża ma charakter karaibski [42]. Plac zabaw nie jest specjalnie okazały. To dwie huśtawki, zjeżdżalnia, równoważnie i drabinki [32]. Plaża jest otoczona przez trawiaste, łąkowe tereny. W 2017 roku [32] został uruchomiony Beach Bar Boogaloo, w którym dominują rytmy hip hopu, reggae, dancehallu, latino i jazzu a nawet electro swing [42].

W sąsiedztwie plaży znajduje się kolektor będący ujściem do Wisły podziemnej, skanalizowanej rzeki Drna (Dzisna), jednej z dawnych rzeczek Żoliborza [43].

Klub Spójnia

Obecnie w klubie działa dziewięć sekcji (żeglarstwo, kajakarstwo, tenis ziemny, tenis stołowy, bieg na orientację, brydż sportowy, motorowodniactwo, snowboard oraz golf). Najsilniejsze są sporty wodne, sekcja tenisa stołowego należy do krajowej czołówki, przy klubie działa też szkółka żeglarska [21]. Sekcja smoczych łodzi która została założona w 2004 roku trenuje na Kanale Żerańskim [33], a jej wioślarze zdobywają medale na mistrzostwach Europy [21]. W 2009 roku dobyli też mistrzostwo Polski w klasie seniorskiej we wszystkich kategoriach i na wszystkich dystansach. Najliczniejszą sekcją klubu jest sekcja żeglarska. Zawodnicy trenują na jachtach klasy Optimist, LÉquipe, Laser Standard, Laser Radial, Laser 4, 420, 470, Finn. Oprócz grup regatowych posiada szkółkę żeglarską dla dzieci, w której najmłodsi żeglują na jachtach klasy Optimist i Omega [33].

Olimpijczykami klubu było 13 kajakarzy, 7 lekkoatletów, 3 żeglarzy i 2 pływaków [20]. Spójnia w swojej historii wytrenował 25 olimpijczyków w tym Janusza Sidło oraz 3-krotną uczestniczkę olimpiady kajakarkę Danielę Walkowiak. Najwybitniejszym żeglarzem Spójni jest Dominik Życki [21].

Sąsiadujący z klubem sportowym od północy kompleks ma wyraźną kompozycję przestrzenną. Tworzy ją budynek Centrum Olimpijskiego o ekspresyjnej bryle oraz cztery biurowce Athina Park, powiązane osią o kierunku wschód-zachód [4].

Centrum Olimpijskie im. Jana Pawła II

Przy ul. Wybrzeże Gdyńskie #4 znajduje się wielofunkcyjny budynek Centrum Olimpijskiego [1], zwanego też Centrum Kultury i Edukacji Olimpijskiej [11]. Główne miejsca zajmują w nim Muzeum Sportu, Centrum Edukacji Olimpijskiej z salą kinową, Centrum Konferencyjne, siedziba Polskiego Komitetu Olimpijskiego, Polskiej Fundacji Olimpijskiej i Fundacji Centrum Edukacji Olimpijskiej oraz Klub Olimpijski z restauracją i tarasem widokowym [4]. W Centrum Olimpijskim działa też Fitness Club Zdrofit Żoliborz, w którym znajduje się siłownia, sportbar oraz sauna [8]. Powierzchnia całkowita sześciokondygnacyjnego obiektu wynosi 9577 m2, a użytkowa 6847 m2 [44]. Na jednej kondygnacji podziemnej [4] znalazło się 50 miejsc parkingowych [44]. Budynek ma 27 metrów wysokości [4].

Gmach został zaprojektowany przez architekta Bogdana Kulczyńskiego (współpracowali z nim Paweł Pyłka i Radosław Sojka) [4]. Generalnym wykonawcą była firma Re-BAU [49]. Rzut budynku nawiązuje do kształtu stadionu. Obiekt zwieńczony jest szerokim na dwanaście metrów dachem przypominającym nadwieszenie nad trybunami w kształcie skrzydła. Szklany szyb windowy stojącym od frontu niezależnie od głównej bryły, symbolizuje olimpijski znicz [4]. Na dachu szybu zostały umieszczone trzy reflektory o bardzo silnej mocy, które miały być zapalane co dwa lata na czas trwania igrzysk, aby na niebie z daleka było widać snopy światła. Niestety okazało się, że Warszawa jest zbyt jasna nocą, aby były widoczne [48].

Nad wejściem głównym szklana elewacja została przykryta ścianą granitową, na której umieszczono motyw olimpijskich kół. Na ścianę z oknami nałożona jest ażurowa powłoka z pomostami technologicznymi oraz elementami ochrony przeciwsłonecznej. Stalowe rurki chronią budynek przed przegrzewaniem się, redukując dostęp promieni słonecznych do wnętrza. Przy silnym słońcu elewacja budynku zostaje uplastyczniona, zyskując trzeci wymiar [39]. Dolna część elewacji jest w pełni przeszklona, wyższe kondygnacje zostały wykończone szkłem i aluminium, a elementy otwierane, czyli okna i drzwi, mają drewniane ramy. Budynek okalają tarasy techniczne oraz – na najwyższym piętrze – taras widokowy, na który można wyjść z restauracji. Konstrukcja ze stalowych rurek zapewnia bezpieczeństwo oraz dodaje optycznej lekkości całej bryle [48]. Obiekt otacza opaska płynącej wody (minifosa), przelewającej się po szklanych taflach świetlika przy szybie windowym i połączona niską kaskadą z fontanną przed budynkiem [4]. Kompozycja wodna podkreślona została drewnianymi kładkami. Wokół fontanny umieszczono szklane tafle, które mają przypominać popękaną na wodzie krę, a minifosa ma zbierać kurz i poprawić mikroklimat [38]. Teren wokół obiektu tworzy ogród z Parkiem Rzeźby [4]. Schody przed budynkiem musiały być na tyle szerokie, aby zmieściło się na nich ok. 250 osób, ponieważ na nich przed każdymi igrzyskami cała Polska Reprezentacja Olimpijska pozuje do pamiątkowego zdjęcia i stąd wyrusza na igrzyska [48].

Na poziomie -1 znajduje się galeria sztuki współczesnej Galeria -1. Prowadzi ją Polski Komitet Olimpijski. Otwarto ją w 2006 roku (wcześniej wystawy odbywały się na drugim piętrze budynku, pierwszą była ekspozycja "Fidusiewicz i przyjaciele" z 2004 roku [37]. Przewidziano na tej kondygnacji również sklepy z pamiątkami sportowymi oraz księgarnię tematyczną [4].

Parter ma wysokość dwóch kondygnacji. W hallu po wejściu czarny sufit, szare betonowe ściany trzonów komunikacyjnych i podłoga z szarego dolomitu kontrastują z rampą w kolorze mocnej tatlinowskiej czerwieni (taki kolor mają współczesne bieżnie) [4]. Na ścianie przy recepcji i kasach do Centrum Edukacji Olimpijskiej znalazły się tablice fundatorów Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Tutaj są też sale konferencyjne [38]. Główna sala mieści 400 osób i można ją podzielić na dwie mniejsze (A i B), każda po 130 osób na 130 m2. Również Foyer przy głównej sali konferencyjnej o powierzchni 470 m2 zapewnia miejsce dla 130 osób. Kolejne 100 miejsc na powierzchni 200 m2 udostępnia Galeria -1, 80 miejsc Klub Olimpijczyka w części klubowej na szóstym piętrze oraz 48 miejsc sala kinowa [50]. Pod podłogą sali konferencyjnej składowane są krzesła, stoły i podesty [38].

Rampa prowadzi na antresolę (do części ekspozycyjnej [4]). Przyjmuje kształt wstęgi wokół betonowego trzonu, umocowanej na cienkich linach ze stali mocowanych do stropu [38], zabetonowanych uprzednio w stropie wyższego piętra. Aby konstrukcja nie wpadała w rezonans, konstrukcję ustabilizowano poprzez połączenie jej poziomo z najbliższymi słupami [4]. Ponieważ balustrada z giętego szkła okazała się zbyt droga, składa się z wielu pionowo osadzonych prostokątnych tafli [38], utwierdzonych bezpośrednio w płycie, bez słupków i poręczy [4]. Kładka zatacza wokół klatki schodowej kąt 550 stopni. Jej długość wynosi prawie 77 metrów, a szerokość płyty grubości 22 cm waha się w granicach 175-250 cm. Za projekt odpowiada Jordahl&Pfeifer Technika Budowlana [4].

Serpentyna stanowi wejście do Muzeum Sportu, usytuowanego na drugiej i trzeciej kondygnacji. W umieszczonej na trzecim piętrze małej sali projekcyjnej można oglądać programy sportowe oraz filmy. Na czwartej kondygnacji usytuowano pomieszczenia administracyjne, zaś na piątej biura Polskiego Komitetu Olimpijskiego. W holach stoją rzeźby o tematyce sportowej. Część muzealna i administracyjna, dzięki szarym ścianom i czarnym sufitom oraz podłodze z parkietu przemysłowego, stanowi stylistyczną kontynuację strefy wejścia. Zaskakujący jest wystrój kondygnacji biurowej, wyposażonej między innymi w meble Vitry i wykończenie jasnoszarym linoleum [4].

Na ostatnim, szóstym piętrze znajduje się pomieszczenie klubowe oraz restauracja. Charakteryzuje je tradycyjna modernistyczna stylistyka z jasnobeżową i szarą kolorystyką, drewnianym wykończeniem i dopracowanymi detalami, np. kominkiem obłożonym barwionym na ciemny brąz dębem [4]. Oryginalna aranżacja wnętrza restauracji Moonsfera oraz dwa duże tarasy z jedyną w swoim rodzaju panoramą Warszawy, tworzą wyjątkowy klimat [9].

Obiekt powstał na zalewowym tarasie wiślanym w bezpośrednim sąsiedztwie nieuregulowanej rzeki, w miejscu, gdzie po wojnie zwieziono część gruzu ze zburzonej stolicy (o miąższości do 7 metrów). Część podziemną zrealizowano jako szczelną wannę, w której ciężar budynku równoważy siły wyporu. Zamiast fundamentów palowych wybrano metodę kolumn żwirowych systemu Keller (wypełniony kruszywem wibrator wgłębny, po zagłębieniu w gruncie formuje trzon kolumny, a podczas wyjmowania kruszywo wypełnia pustą przestrzeń). Przez niespełna miesiąc pod płytą fundamentową uformowano 1100 kolumn żwirowych średnicy 70 cm i długości 4-5 m. Funkcję elementów usztywniających przejęły ramy składające się ze słupów oraz opartych na nich stropów płaskich, których pasma zostały potraktowane jako rygle, co generuje duże naprężenia. Słupy parteru, o przekroju kołowym, średnicy 80 cm i długości 6.5 m zaprojektowano na granicy wytrzymałości i zazbrojono 24 prętami średnicy 25 mm. Kolejne zwiększenie przekroju prętów zbrojeniowych (a także zastosowanie dodatkowych siatek zbrojeniowych na całej powierzchni stropu) wymusił układ bezdylatacyjny. Zbrojenie płyty stropowej grubości 30 cm w najbardziej wytężonych miejscach składało się z prętów średnicy 28 mm, układanych co 10 cm. Aby nie przekroczyć dopuszczalnej ilości zbrojenia, zastosowano beton wysokiej wytrzymałości [4].

Lokalizacja w słabo zabudowanym terenie nad Wisłą oraz dach w kształcie skrzydła narażają obiekt na porywy wiatru [4]. Dodatkowo budynek powstał na skraju klina przewietrzającego Warszawę [41]. Konstrukcja dachu powoduje dwukrotny wzrost naprężeń, przez co konieczne było zakotwienie w płycie stropowej ostatniego piętra za pomocą śrub zamocowanych za pośrednictwem grubych blach oporowych [4].

Główny korpus budynku został wykonany w monolitycznej technologii żelbetowej. Powstały jedynie dwa trzony żelbetowe (prostokątny i owalny) w których umieszczono szyby windowe oraz schody ewakuacyjne. Konstrukcję stalową uznano za najodpowiedniejszą dla dachu oraz zewnętrznych klatek schodowych (jedna z nich, oparta na płycie fundamentowej, obejmuje też szyby windowe, a druga podwieszona do stropów zapewnia komunikację pomiędzy pierwszym i piątym piętrem). W całym budynku użyto tylko kilku materiałów: kamienia, szkła, aluminium, drewna i stali ocynkowanej, a we wnętrzu dodatkowo betonu. Charakterystyczne w projekcie wnętrz jest oddzielanie dwóch różnych sąsiadujących ze sobą materiałów poprzez pozostawienie przerw technologicznych w surowym betonie lub użycie ceowników ze stali nierdzewnej. Przykładowo drewniana czy kamienna podłoga nie styka się bezpośrednio z betonową lub gipsową ścianą. Konstrukcja obiektu charakteryzuje się lekkością, co podkreślają półprzeźroczyste ściany osłonowe, poprzez które widoczne są cienkie płyty stropów opartych na odsuniętych od krawędzi nielicznych słupach [4].

Budowa Centrum Olimpijskiego sięga lat 80-tych XX wieku, kiedy opracowano koncepcję, a potem założenia projektowe inwestycji. W 1986 roku PKOl wystąpił o wskazanie lokalizacji pod budowę. W marcu 1987 roku miasto obiecało przekazać teren w miejscu niezagospodarowanej działki, a 16 grudnia 1988 roku podpisano umowę. Prawo użytkowania wieczystego Polski Komitet Olimpijski nabył 17 stycznia 1994 roku w trybie bezprzetargowym [4].

Koncepcja architektoniczna całego terenu zakładała wykorzystanie atrakcyjnej lokalizacji tuż nad brzegiem Wisły. Budynek miał być otoczony parkiem pełnym drzew i roślin poświęconych sportowcom. Między Placem Wilsona i siedzibą PKOl miała powstać aleja olimpijska, aby w trakcie olimpiad eksponować instalacje artystyczne. Oś miała przechodzić przez teren PKOl i kończyć się molo na Wiśle, przy którym miał mieć swój postój statek turystyczny. Nad mokradłami planowano drewniany pomost, aby umożliwić spacerowanie. Tereny grząskie miały zostać wykorzystane do uprawiania sportów terenowych, miała też powstać hala z trybunami na 10-15 tys. widzów [48].

W 2000 roku, po wielu latach poszukiwania partnera strategicznego, PKOl wybrał w przetargu ofertę Echo Investment. 10 grudnia 2001 roku wydano decyzję o warunkach zabudowy, a umowa z Echo Investment SA została podpisana 9 października 2002 roku. 11 października 2002 roku wmurowano kamień węgielny [4]. Na terenach brakowało uzbrojenia, były kłopoty z przygotowaniem gruntu pod budowę. Wystąpiły też problemy z uzgodnieniem projektu architektonicznego z urzędem dzielnicy Żoliborz [40]. Koszt budowy wyniósł 34 mln zł [44].

Przekazanie obiektu do użytku nastąpiło w 27 maja 2004 roku, kiedy Polski Komitet Olimpijski pożegnał ekipę olimpijską odlatującą na igrzyska olimpijskie w Atenach [4]. 30 maja 2004 roku otwarto Centrum Olimpijskie [38]. W ceremonii otwarcia udział wzięli między innymi: Belg Jacques Rogge (przewodniczący Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego), prezydent Aleksander Kwaśniewski oraz Stanisław Stefan Paszczyk (przewodniczący Polskiego Komitetu Olimpijskiego) [11]. W Centrum Olimpijskim od połowy 2004 roku działa Centrum Edukacji Olimpijskiej, które realizuje program edukacji olimpijskiej dzieci i młodzieży, służy informowaniu oraz propagowaniu olimpizmu, ze szczególnym uwzględnieniem polskich tradycji sportowych [4].

Budynek otrzymał w grudniu 2004 roku Nagrodę Specjalną oraz II Nagrodę w konkursie na najlepszą realizację architektoniczną z użyciem technologii żelbetowej, przyznaną przez SARP i firmę Polski Cement [35].

Pomysł nadania Centrum Olimpijskiemu imienia papieża Polaka został przyjęty w marcu 2005 roku. W dniu 85-tych urodzin Jana Pawła II prymas Polski Józef Glemp z prezesem PKOl Piotrem Nurowskim odsłonili tablice upamiętniające nadanie patrona budynkowi [4].

18 maja 2020 roku odsłonięta została tablica upamiętniająca setną rocznicę urodzin Jana Pawła II. W wydarzeniu uczestniczyli liczni duchowni, mistrzowie i medaliści olimpijscy. Na pamiątkowej tablicy znalazły się słowa Papieża Polaka „Każdy rodzaj sportu niesie z sobą bogaty skarbiec wartości, który zawsze trzeba sobie uświadamiać, aby móc je urzeczywistnić.” [51].

Muzeum Sportu i Turystyki

Zbiory Muzeum liczą ponad 45 tys. eksponatów, głównie dotyczących sportu polskiego. Instytucja prowadzi szeroką działalność edukacyjną, wydaje własne publikacje. Odbywają się tu również giełdy kolekcjonerów pamiątek sportowych i Przegląd Filmów Alpinistycznych im. Wandy Rutkiewicz [7].

Muzeum kierowali kolejno: Maria Morawińska-Brzezicka (1952-1978), Kazimierz Pieleszek (1978-1992), Iwona Grys (1992-2008) [10].

W 1949 roku Główny Komitet Kultury Fizycznej powołał zalążek przyszłego muzeum przy ul. Rozbrat 26 [10]. Oficjalnie Muzeum Sportu i Turystyki powstało w Warszawie w 1952 roku [7]. Przez moment znajdowało się na terenie Akademii Wychowania Fizycznego, po czym wróciło do budynku przy ul. Rozbrat, gdzie wygospodarowano dla niego około 250 m2. W 1955 roku została udostępniona stała ekspozycja. W 1958 roku planowano wybudować siedzibę u zbiegu ul. Senatorskiej i ul. Podwale, co nie doszło do skutku. Wtedy pojawiła się koncepcja przeniesienia muzeum pod trybuny Stadionu Skry, gdzie po adaptacji nastąpiło otwarcie muzeum w 1966 roku [10].

Przy przenoszeniu muzeum do budynku Centrum Olimpijskiego całość zbiorów musiała zostać odgrzybiona, co trwało ponad rok [10]. Chociaż zbiory Muzeum liczą ponad 50 tys. eksponatów i 55 tys. zdjęć, w Centrum Olimpijskim na powierzchni prawie 1000 m2 wystawiono 3000 eksponatów oraz 600 zdjęć. Powstała ekspozycja "Dzieje sportu polskiego i olimpizmu", która ukazuje dzieje sportu od antycznej Grecji poprzez narodziny nowożytnych Igrzysk Olimpijskich (XIX wiek) oraz początki sportu w Polsce (XIX/XX wiek) do współczesności. Do najciekawszych atrakcji wystawy należą oryginalne medale olimpijskie czy kajak, na którym pływał po mazurskich jeziorach Karol Wojtyła. Wystawę uzupełniają liczne materiały mulitmedialne [45]. Muzealny parkiet zastąpiono tartanową bieżnią z wyrysowanymi liniami torów. Każdy może tu stanąć w blokach startowych lub poskakać przez rozstawione płotki, zaś miłośników rowerów z pewnością zainteresuje symulator służący do profesjonalnego treningu kolarskiego [36].

Park Rzeźby

Wokół Centrum Olimpijskiego wytyczono Aleję Rzeźb Parku Olimpijskiego, na której zlokalizowano szereg stanowisk na przyszłe rzeźby [12]. Pierwszą był Bramkarz autorstwa Stanisława Sikory [12], wykonany w 1959 roku. Rzeźba przedstawia bramkarza rzucającego się z poświęceniem w celu obrony bramki. Jest prosta w formie, nie da się określić stroju sportowca, widać jednak rękawice na jego dłoniach. Całość znajduje się na granitowym podwyższeniu [17].

W dniu otwarcia budynku została ustawiona rzeźba Ikara Alato (Uskrzydlonego), wykonana w brązie przez Igora Mitoraja w 2004 roku [12]. Fundatorem dzieła była Polpharma [13]. Praca stanowi centralną część fontanny. Przedstawia nagiego muskularnego mężczyznę, nawiązując do tradycji antycznej. Proporcjonalna postać wykonana jest w brązie i przedstawiona bez rąk i jednego z pary skrzydeł [19].

Crawl autorstwa Jerzego Bandury [12] powstał w 1948 roku. Rzeźba wykonana z brązu ukazuje mężczyznę płynącego kraulem. Postać wykonuje zamach i nabiera powietrza przed zanurzeniem. Na głowie mężczyzny znajduje się wieniec laurowy. Szczególną uwagę zwraca niezwykle umięśniona ręka sportowca. Reszta jego ciała znajduje się pod wodą, którą symbolizuje jasny postument. Rzeźba zdobyła honorowe wyróżnienie w Olimpijskim Konkursie Sztuki, który odbył się podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w Londynie w 1948 roku [18].

Kolejne dwie rzeźby to Kolarze Bronisława Chromego [12]. Pierwsza kompozycja przedstawia czterech, a druga dwóch kolarzy. Sportowcy o długich rękach i bardzo długich nogach są pochyleni do przodu. Każdy ma na głowie kask. Rowery zostały przedstawione w postaci bardzo dużych kół. Kolarze znajdują się bardzo blisko siebie, w surrealistycznym peletonie. Rzeźby zostały wykonane z brązu w 2013 roku [15].

Bokser Thomasa Shomberga jest symbolem pamięci reprezentantów Stanów Zjednoczonych, którzy zginęli w wypadku lotniczym 14 marca 1980 roku w Warszawie [12]. Rzeźba powstała w 1984 roku. Figura z brązu o wysokości pół metra przedstawia boksera, który leży bezsilny, jak po przyjęciu nokautującego uderzenia. Sportowiec ma na sobie koszulkę reprezentacji Stanów Zjednoczonych. Na granitowym postumencie o wysokości 213 centymetrów wymieniono nazwiska ofiar oraz umieszczono napisy w języku polskim i angielskim „Utraceni lecz nie zapomniani... Pokonani nie w walce lecz przez los”, „Poświęcono tym wszystkim, którzy zginęli podczas lotu nr 007 Polskich Linii Lotniczych w dniu 14 marca 1980 roku”. Pomnik został przeniesiony z terenu klubu sportowego Skra, gdzie został pierwotnie odsłonięty 13 listopada 1986 roku. Identyczny znajduje się w ośrodku przygotowań olimpijskich kadry USA w Colorado Springs [16].

Rzeźba Zapaśnicy Zbigniewa Wojkowskiego została odsłonięta 8 sierpnia 2014 roku, Piłka ręczna Zbigniewa Wojkowskiego została wykonana 2015 roku, tak samo jak Szermierz Bronisława Krzysztofa [12].

Athina Park

Athina Park to zespół budynków biurowych (ul. Wybrzeże Gdyńskie #4/6). W skład kompleksu wchodzą cztery biurowce klasy A (klasy B [46]) [3]: Alpha, Beta, Gamma i Delta [6]. Powierzchnia użytkowa pięciokondygnacyjnych budynków wynosi 22335 m2, z czego powierzchnia biurowa zajmuje 12600 m2 [3]. Parking podziemny może pomieścić 305 samochodów [6]. Koszt inwestycji wyniósł 50 mln zł. Konstrukcją gmachu zajęła się firma budowlana Modzelewski & Rodek Building Contractors, deweloperem była spółka Echo Investment, natomiast projekt powstał w pracowni Kulczyński Architekt. Za komercjalizacje odpowiadała Brookfield Partners [3].

Budynki podkreślają osiowe założenie całego kompleksu, tworząc układ samodzielnych czterech wysepek zanurzonych w zieleni i suchej fosie [4]. Fasady budynków zbudowane zostały z piaskowca, szkła i metalu [6]. Do budynków wiodą pomosty-kładki, przerzucone pomiędzy nimi a "brzegiem". Otwory w konstrukcji elewacji wypełnione są częściowo aluminium, częściowo szkłem, natomiast otwory w ścianach wewnętrznych zespołu są przeszklone całkowicie [4].

W kompleksie biura wynajmują m.in. firmy: Roche, Colgate, Deutsche Leasing, Porr czy DDB [5]. W kompleksie znajduje się kantyna, są stojaki dla rowerzystów [6] i ogólnodostępna siłownia plenerowa [2].

Budowa rozpoczęła się w 2003 roku, a dobiegła końca w pierwszym kwartale 2005 roku (październiku 2004 roku [5]) [2]. Kompleks był nominowany do Nagrody Głównej w kategorii budynków użyteczności publicznej, w IV edycji konkursu Życie w Architekturze na najpiękniejsze budowle warszawskie z lat 2004-2005 [3].

We wrześniu 2010 roku Firma Pridehold (Grupa PZU) kupiła kompleks od Echo Investment za ponad 32 mln Euro. Była to wówczas największa na polskim rynku inwestycyjnym transakcja, w której po obu stronach były firmy krajowe [5].

Na terenie Żoliborza największą organizacją sportową był w okresie międzywojennym Wojskowy Klub Sportowy "Żoliborz" [22]. Został założony w 1928 roku, a jako adres podawano "Cytadela przy 1 Bramie" [23]. Klub posiadał w miejscu dzisiejszego klubu własną przystań dla sportów wodnych z placem tenisowym i boiskami oraz okazały budynek. Działały sekcje: wioślarska, żeglarska, pływacka i motorowa. W 1937 roku rozpoczęto budowę stadionu sportowego [22].

Po II wojnie światowej został założony Spółdzielczy Klub Sportowy Warszawa, do którego nazwy w 1948 roku dodano człon Spójnia [21]. W 1949 roku połączył się z Robotniczym Klubem Sportowym „Marymont”, w wyniku czego powstał Klub Sportowy „Spójnia-Marymont”. Siedzibą Klubu stał się obiekt przedwojennego Wojskowego Klubu Sportowego „Żoliborz”. Klub stał się członkiem Zrzeszenia Sportowego „Spójnia”, działającego w oparciu o związek zawodowy pracowników handlu [20]. Po połączeniu z Robotniczym Klubem Sportowym „Rywal” w 1950 roku przyjęto nazwę „Spójnia” [20].

Praca została zorganizowana w 16 sekcjach: piłki nożnej, siatkówki kobiet i mężczyzn, lekkoatletyki, kajakarstwa, tenisa stołowego, koszykówki kobiet, kobiecej piłki ręcznej, kolarstwa, żeglarstwa, boksu, zapasów, narciarstwa, lotniarstwa, bobslejów, szachów. W wyniku reorganizacji w 1951 roku powstało Terenowe Koło Sportowe nr. 1 „Spójnia Warszawa” [20].

Rozkwit klubu przypada na lata 1954-1957, kiedy wyniku kolejnej fuzji Zrzeszenia Sportowego "Ogniwo" i "Spójni" klub otrzymał nazwę Zrzeszenie Sportowe "Sparta". Był wówczas jednym z największych klubów w skali kraju. Klub zrzeszał 850 zawodników i blisko 1500 sportowców początkujących [21]. Prowadził działalność w 23 sekcjach, gdyż doszły dyscypliny: hokeja na lodzie, szermierki, wioślarstwa, pływania, strzelectwa, łyżwiarstwa figurowego, łucznictwa [20]. Klub słynął z lekkoatletów takich jak oszczepnik Janusz Sidło [21]. W 1957 roku zrzeszenie uległo likwidacji [20].

W 1965 roku dochodzi do kolejnej reformy polskiego sportu, w wyniku której zlikwidowane zostały federacje klubowe, dzięki czemu Spójnia wraca do pierwotnej nazwy Klub Sportowy "Spójnia-Marymont" [21]. W 1974 roku klub liczył 14 sekcji sportowych: kajakarska, brydża sportowego, akrobatyki sportowej, kolarska, pływania, koszykówki, piłki ręcznej kobiet, piłki ręcznej mężczyzn, piłki nożnej, siatkówki kobiet i mężczyzn, tenisa ziemnego, lekkoatletyki, tenisa stołowego, żeglarstwa [20].

Nieco później klub powrócił do nazwy Klub Sportowy "Spójnia-Warszawa” [21], a z każdym rokiem widać było coraz mniejsze zainteresowanie klubem. W latach 1983-1986 klub dysponował już tylko pięcioma sekcjami [21].

W 2005 roku został rozebrany położony przy Wisłostradzie budynek administracyjny Klubu. Do czasu jego likwidacji miejsce uchodziło za jedno z najbardziej niebezpiecznych dla ruchu drogowego, gdyż budynek zasłaniał widok na wchodzącą w tym miejscu w łuk Wisłostradę [14].

Piłkarze swój ostatni mecz rozegrali w 2006 roku, po czym stadion został przerobiony na pole golfowe [21].